Gider Pusulası Nedir?
Gider pusulası, işletmelerin vergi mükellefi olmayan kişilerden yaptıkları mal veya hizmet alımlarını belgelemek için düzenledikleri bir evraktır. Bu belge, bir nevi kendi kendine düzenlenen fatura olarak kabul edilir ve Vergi Usul Kanunu’nun 234. maddesiyle düzenlenmiştir.
Gider Pusulasının Temel Özellikleri:
- Fatura Yerine Geçer: Vergi mükellefi olmayan kişilerden alınan mal ve hizmetlerin belgelendirilmesini sağlar.
- Vergi Kesintisi İçerir: Stopaj vergisi, gider pusulası üzerinde belirtilir ve alıcı tarafından ödenir.
- İki Taraf İçin de Resmi Belgedir: Hem alıcı hem de satıcı için yasal bir kayıt niteliği taşır.
Gider Pusulası Ne Zaman Düzenlenir?
Gider pusulası, aşağıdaki durumlarda düzenlenir:
Vergi Mükellefi Olmayanlardan Alım Yapıldığında:
- Örneğin, bireysel bir kişiden mal alımı veya hizmet alınması durumunda.
Arızi Kazanç Durumları:
- Bireylerin düzenli bir ticari faaliyeti olmaksızın sağladıkları gelirler (örneğin, ikinci el ürün satışı) için.
Vergi Mükellefi Olamayan Kişilerden Hizmet Alımı:
- Bir ressamdan sanat eseri satın alınması veya bir bireyden arızi bir danışmanlık hizmeti alınması gibi.
Gider Pusulası Nasıl Düzenlenir?
Gider pusulası, belli kurallar ve bilgiler içerecek şekilde düzenlenmelidir. İşte gider pusulası düzenlerken dikkat edilmesi gereken unsurlar:
1. Belgede Bulunması Gereken Bilgiler
- Düzenleyenin adı, adresi ve vergi kimlik numarası.
- Mal veya hizmet sağlayan kişinin adı, adresi ve kimlik bilgileri.
- Malın veya hizmetin tanımı, miktarı ve tutarı.
- Hesaplanan stopaj oranı ve tutarı.
- Belgenin düzenlenme tarihi ve numarası.
2. Stopaj Hesaplama
Gider pusulasında genellikle stopaj vergisi kesintisi yapılır. Stopaj oranları, mal veya hizmet türüne göre değişebilir. Örneğin:
- Hizmet Alımları: %20 stopaj uygulanabilir.
- Sanat Eserleri veya Fikri Ürünler: %17 stopaj uygulanabilir.
3. Tarafların İmzası
Belge hem alıcı hem de satıcı tarafından imzalanmalıdır.
Örnek Gider Pusulası Hesaplama:
- Hizmet Bedeli: 1.000 TL
- Stopaj Oranı: %20
- Stopaj Tutarı: 1.000 × 0.20 = 200 TL
- Net Ödeme: 1.000 TL - 200 TL = 800 TL
Gider Pusulası ile Fatura Arasındaki Farklar
Kriter | Gider Pusulası | Fatura |
---|
Kim Tarafından Düzenlenir? | Alıcı tarafından düzenlenir. | Satıcı tarafından düzenlenir. |
Kime Düzenlenir? | Vergi mükellefi olmayan kişilere. | Vergi mükellefi olan kişilere veya kurumlara. |
Vergi Kesintisi | Stopaj uygulanır. | Stopaj genellikle uygulanmaz. |
Yasal Dayanak | Vergi Usul Kanunu’nun 234. maddesi. | Vergi Usul Kanunu’nun 229. maddesi. |
Gider Pusulasının İşletmeler İçin Önemi
1. Vergi Uyumunun Sağlanması
- Gider pusulası, işletmelerin vergi mevzuatına uygun hareket etmesini sağlar.
2. Yasal Belgelerin Eksiksizliği
- Vergi mükellefi olmayan kişilerden yapılan alımların belgelenmesi için resmi bir kayıt oluşturur.
3. Stopaj Vergisi Ödemesi
- Vergi kesintisi yapılarak gelir vergisi ödenmesini sağlar ve işletmenin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesine yardımcı olur.
4. Muhasebe Kayıtlarının Doğruluğu
- Gider pusulası, muhasebe kayıtlarının tam ve doğru olmasına katkı sağlar.
Gider Pusulası Düzenlenirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Doğru Bilgi Girişi:
- Mal veya hizmetin tanımı ve tutarı doğru bir şekilde belirtilmelidir.
Stopaj Oranlarının Kontrolü:
- İşlem türüne uygun stopaj oranının kullanıldığından emin olun.
Zamanında Düzenleme:
- Gider pusulası, işlemin gerçekleştiği tarihte düzenlenmelidir.
Resmi Belgelerin Saklanması:
- Gider pusulası, mali tablolar ve vergi denetimleri için saklanmalıdır.
Gider Pusulası Örnek Kullanım Alanları
1. Sanat ve Zanaat Ürünleri Alımı
- Bir ressamdan tablo satın alınması durumunda gider pusulası düzenlenir.
2. Serbest Çalışanlardan Hizmet Alımı
- Vergi mükellefi olmayan bir tasarımcıdan logo tasarımı hizmeti alındığında gider pusulası kullanılır.
3. Arızi Gelir Durumları
- İkinci el mobilya alımı gibi ticari olmayan satışlarda belge düzenlemek için.
Gider Pusulası Kullanımı ile İlgili Yasal Düzenlemeler
Gider pusulası, Vergi Usul Kanunu’nun 234. maddesi ile düzenlenmiştir. Bu düzenleme, özellikle vergi mükellefi olmayan kişilerden yapılan alımların belgelendirilmesini zorunlu kılar. Ayrıca, stopaj vergisiyle ilgili hükümler de bu belgenin önemli bir parçasıdır.
Sonuç
Gider Pusulası, işletmelerin vergi mükellefi olmayan kişilerden yaptıkları mal ve hizmet alımlarını resmi olarak belgelendirmesini sağlayan önemli bir araçtır. Hem vergi uyumu hem de muhasebe kayıtlarının doğruluğu açısından kritik bir rol oynar.
Gider Pusulası
Hemen Kayıt Ol
Enabase, tüm ticaret ve yazılım süreçlerinizi herkes için kolay ve erişilebilir hale getirir. İşlerinizi tek bir yapıda entegre ederek sürdürülebilir, kararlı ve dijital büyümenizi destekler.
Şimdi Kullanmaya Başla